Kwetsend

Vloeken en schelden is onfatsoenlijk, maar kan ook kwetsend zijn. Veel Nederlanders vinden ‘kanker’ het ergste scheldwoord, juist omdat bijvoorbeeld familieleden de ziekte gehad hebben. Ook andere woorden kunnen mensen, bedoeld of onbedoeld, kwetsen (denk aan ‘homo’ of ‘mongool’). Wat voor de één een stopwoord is, kan voor de ander kwetsend zijn. Vooral als mensen geconfronteerd worden met iets wat hen persoonlijk raakt (ziekte, geloof, geaardheid, etc.).

Voor christenen geldt dat voor het zinloos of verkeerd gebruiken van de namen van God en Jezus Christus. In het derde van de tien geboden uit de Bijbel (Exodus 20:7) wordt misbruik van Gods naam verboden. Vanwege de heiligheid van God is het voor gelovigen heel ernstig wanneer God naar beneden gehaald wordt. Dit is zeker ook het geval als Zijn naam als stopwoord gebruikt wordt.


Onderzoek

Af en toe wordt er onderzoek gedaan naar vloeken en de effecten daarvan. Vaak gaat het daarbij om het pijnverzachtende effect van vloeken. Maar niet alleen pijn neemt af, we ervaren soms ook minder stress als we vloeken tijdens ons werk en politici zouden een menselijker gezicht krijgen door af en toe een (mild) scheldwoord gebruiken. “De slogan ‘vloeken is onnodig‘ kan de prullenbak in”, meldde NRC na een van deze onderzoeken. Deze slogan wordt inderdaad al een tijd niet meer gebruikt. De vraag is echter of vloeken ‘nodig’ is geworden.

In de genoemde situaties blijkt dat bij overmatig gebruik van vloeken het positieve effect snel afneemt. Als we vaak vloeken, verzacht het pijn bijna niet. Continu grove taal gebruiken stoot mensen af en onze geloofwaardigheid neemt sterk af als we ons verhaal doorspekken met grove taal.

Een beetje grove taal lijkt dus niet zo erg, maar de waarheid is genuanceerder. Zo blijkt bijvoorbeeld uit ander onderzoek dat vloeken en schelden juist een stressverhogend effect kunnen hebben. Een onderzoek uit 2010 toonde aan dat wanneer patiënten agressieve taal gebruiken, dit vrijwel altijd een verhoogd stressniveau oplevert bij verpleegkundigen. Zij weten niet goed hoe ze er mee om moeten gaan, wat volgens de onderzoekers vermoedelijk resulteert in een verminderde zorgkwaliteit.

Vloeken kan dus ook negatieve gevolgen hebben. Voor anderen, maar ook voor jezelf. De positieve effecten gelden vooral voor de korte termijn. Op lange termijn heeft vloeken weinig positieve gevolgen. Bovendien geldt dat hoe vaker we vloeken, hoe negatiever de gevolgen zijn. Kortom: vloeken lijkt soms nodig, maar het kan erg onverstandig en onwenselijk zijn.