Grof taalgebruik in kinderboeken neemt af!

VEENENDAAL, 3 oktober 2024 – Uit het jaarlijkse kinderboekenonderzoek van de Bond tegen
Vloeken blijkt dat het aantal kinderboeken zonder grof taalgebruik toeneemt. Dit jaar bevat 25%
van de boeken geen vloek- of scheldwoorden, tegenover 17% van vorig jaar.
Kees van Dijk, directeur van de Bond tegen Vloeken, vindt dit een positieve ontwikkeling: “Het is bemoedigend om te zien dat er meer kinderboeken vrij zijn van grove taal. Wij vinden dat scheldwoorden en vloeken in geen enkel boek thuishoren, zeker niet in een kinderboek. Hoewel er nog ruimte voor verbetering is, zijn we blij met deze ontwikkeling”.’ Dit jaar bleek dat 17% van de kinderboeken veel grove taal bevatte, terwijl 58% van de kinderboeken weinig of een milde vorm van grove taal bevatte.

Bekroonde kinderboeken onder de loep
De Gouden griffel en Zilveren Griffels worden jaarlijks uitgereikt en zijn de belangrijkste prijzen voor Nederlandse kinderboeken. Het doel hiervan is om aandacht te vestigen op kinderboeken die in Nederland worden gemaakt en uitgegeven. Omdat deze boeken jaarlijks veel aandacht krijgen, spelen ze een grote rol als inspiratiebron voor jonge lezers, opvoeders en leerkrachten.
De Bond tegen Vloeken heeft ervoor gekozen om de 10 boeken die bekroond zijn met een zilveren griffel te onderzoeken. Daarnaast werden 2 boeken die genomineerd zijn door de kinderjury, gelezen.
De Gouden Griffel is dit jaar gegaan naar het boek ‘Het kleine heelal’, geschreven door Annejan Mieras. In dit boek kwamen enkele bastaardvloeken en negatieve uitlatingen over hemel en schepping voor.

De invloed van taal op kinderen
Lezen is voor de ontwikkeling van een kind belangrijk, het geeft ontspanning en plezier. Maar boeken zijn ook leerzaam en hebben opvoedkundige waarde. Kees van Dijk legt uit: “Boeken vormen een belangrijke bron van inspiratie voor kinderen. Wat ze lezen, heeft invloed op hun taalgebruik en wereldbeeld. Als grove taal in kinderboeken normaal lijkt, kunnen kinderen deze woorden snel overnemen. Respectvol taalgebruik zou de norm moeten zijn.”

Voorbeelden van boeken zonder grove taal
Van de 12 onderzochte boeken bevat 25% geen enkele vorm van grove taal. Deze positieve voorbeelden zijn: De restjes van de zon, Edward van de Vendel, Vuurtorenbeer van Mathilde Stein, De avonturen van Rutger, Thomas, en Paco. Het pretpark van Thomas van Grinsven

Over de Bond tegen Vloeken
De Bond tegen vloeken wil met dit onderzoek aandacht vragen voor respectvol taalgebruik. Vloeken, scheldwoorden en andere grove taal passen volgens de Bond niet in een kinderboek. De Bond stimuleert kinderen en jongeren om na te denken over respectvol taalgebruik. Daarom bezoekt de Bond tegen vloeken scholen (PO, VO, en MBO). Onder de naam KlasseTaal worden jaarlijks ongeveer 800 gastlessen gegeven op 135 scholen.

Het hele onderzoek is te lezen in ons 'Kenniscentrum taalgebruik'.